ELEKTRONİK CİHAZ SİGORTALARI GENEL ŞARTLARI
Yürürlük Tarihi: 15 Ocak 1989
Teminat Kapsamı
Madde 1-
Sigortacı bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil
eden ekli cetvelde cinsi, sayısı, yapım yılları, niteliği ve
sigorta kıymetleri yazılı, münferit ünite veya muhtelif
birimler halinde belirtilmiş olan elektronik makine,
teçhizat veya bilgi işlem sistemlerinin deneme devresinden
sonra normal çalışır halde iken veya aynı işyerinde
temizleme, bakım, revizyon ve yer değiştirme esnasında veya
dururken, önceden bilinmeyen ani ve beklenmedik her türlü
sebepten ve ezcümle;
a)
İşletme personelinin veya üçüncü kişilerin ihmali, kusuru,
hatası, dikkatsizliği veya sabotajından,
b) Sigortalı kıymetlerin bulunduğu mahallerde yapılan
hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsten,
c) Hatalı dizayn ve malzemeden,
d) Kısa devre, yüksek voltaj ve endüksiyon akımının
etkilerinden,
e) Yangın, yıldırım, her nev'i infilak ve bunlar
sebebiyle yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma
ameliyelerinden,
f) Kavrulma, kararma, duman ve isden,
g) Deprem hariç fırtına, sel, seylap, yer kayması,
toprak çökmesi gibi tabii afetlerden,
h) Su ve rutubet etkisi ve bunlardan doğan korozyon
hasarlarından,
ı) İstisna edilmeyen diğer hallerden,
husula gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat
masrafları ve ikame bedellerini temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2-
Aksine sözleşme yoksa
aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Teminatın kapsamına giren
sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların
gerektirdiği nakliyenin en erken yapılmasını sağlayacak
mutad vasıtalar dışında kalan seri vasıtalarla yapılan
nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri ücret ve
zamları,
b) Seyyar ve taşınabilir elektronik cihazların poliçede
yazılı sigortalı mahal dışında kullanım ve sevkiyatları
sırasındaki ziya ve hasarları,
c) Sigortalı kıymetlerin deprem neticesindeki ziya ve
hasarları,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve
bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep
olduğu bütün ziya ve hasarları,
e) Elektronik bilgi işlem sistemlerinde (depo) kayıt edilen
bilgiler dahil olmak üzere manyetik disk, bant, kart ve düz
metin formları ve benzeri harici bilgi ortamının fiziki
hasarları sonucu ziya ve hasarları,
f) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü hasarlanan
sigortalı kıymet yerine alternatif başka bir kıymetin
kullanılmasından doğacak artış iş ve çalışma masrafları,
g) Valf ve tüplerde meydana gelecek ziya ve hasarları,
h) 3 üncü maddenin (m) bendinde belirtilen zararlar hariç
olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda
belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj
ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili
organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana
gelen zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3-
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman
hareketleri, çarpışma (harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç
harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği
inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün
ziya ve hasarlar.
b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın
yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen
sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya
radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri
ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar
(bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren
herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da
kapsayacaktır).
c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde
yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve
hasarlar,
d) Hangi sebepden husule gelirse gelsin her tür kar kaybı
veya mali mesuliyetler,
e) Sigortalı kıymetlerin normal işlemesinden ve mutad
kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme,
paslanma, korozyon, erezyon ve oksidasyondan, atmosferik
vesair şartların sebebiyet verdiği tedrici bozulmalardan,
f) Sigortalı kıymetlerin imalatçı ya da satıcılarının yasa
veya sözleşme gereği sorumlu olduğu ziya ve hasarlar,
g) Sigortanın başlangıcında sigortalının veya
temsilcilerinin bilgisi, haberi dahilinde sigortalı
kıymetler ve bulunduğu yerle ilgili mevcut kusur, eksiklik
ve bozuklukların sebep olduğu ziya ve hasarlar,
h) Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden
sigortalı kıymetin kullanılması neticesinden,
ı) Sigortacının sorumluluğunu gerektiren bir ziya ve hasar
ile ilgisi olmayan, sigortalı ünitelerin fonksiyonlarını
yerine getirmek için yapılan ayar, tamir ve bakım
masrafları,
j) Valf ve tüpler hariç sigorta, conta, kayış vesair gibi
değiştirilebilir parçalar ve yağlar veya kimyasal maddeler
gibi belirli sürelerde değiştirilmesi ve yenilenmesi mutad
olan malzemelerde kullanılma neticesinde meydana gelecek
ziya ve hasarlar (Bu parça ve malzemeler sebebiyle sigortalı
diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata
dahildir).
k) Sigortalı kıymetlerin boyalı, cilalı, ya da mineli dış
yüzeylerinde meydana gelebilecek sıyrık, çizik gibi estetik
kusurlar (bu kusurlar sebebiyle sigortalı diğer kıymetlerde
meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir).
l) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin
kasdından ve ağır kusurundan mütevellit maddi ziya ve
hasarlar.
m) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör
eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan
veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla
yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu
meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma
veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigorta Bedeli ve Ayarlanması
Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü
teşkil eden ekli cetvelde vasıfları belirtilen sigortalı
kıymetlerin sigorta bedelleri, bu kıymetlerin (var ise
nakliye, montaj, gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları
dahil) yeni ikame bedellerine eşit olacaktır. Hasar anında
herhangi bir ünite veya birimin bu şekilde hesaplanacak yeni
ikame bedeli sigorta bedelinden fazla bulunacak olursa,
hasarın bu farka tekabül eden nisbetteki kısmını sigortalı
deruhte edecektir.
Sigortalı kıymetlerin sigorta bedellerinin yeniye göre
(ikame) kıymetlerinden fazla veya eksik olduğu hasardan önce
tesbit edilecek olursa, ıttıla tarihinden itibaren 15 gün
içerisinde gün esası üzerinden bir ayarlama yapılır ve fazla
veya eksik ödenmiş prim farkları iade veya tahsil edilir.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 5-
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak
yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati
ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de
sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Madde 6-
Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki
durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde
yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise,
sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarda
yaprnasını gerektirecek hallerde:
a)
Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği
tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya
prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar. Cayma
halinde sigortacı prime hak kazanır. Riziko gerçekleşmiş ise
tazminatı ödemez.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, sigortacı durumu
öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder
veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini
15 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter
vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ
tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de, sigorta
ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya
notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de
hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi,
sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası,
sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet
esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı,
süresinde kulIanılmadığı takdirde düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı hallerde
riziko:
a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
b- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre
veyahut,
c- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre
içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile
tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet
dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı kıymetin
teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali
sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde,
sigorta ettiren, bu değişikliği:
a)
Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir
başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs
tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez,
ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla
yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu
değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla
yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1. Sözleşmeyi fesheder veya,
2. Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte
tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini
8 gün içinde bildirdiği takdirde akit, feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter
vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ
tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de sigorta ettiren
tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere
verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm
ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi,
sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası,
sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet
esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme
hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin teklifname, poliçe ve eklerinde beyan
olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen
sigortacının, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta
sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir
harekette bulunması halinde fesih hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı
değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içerisinde
kasden bildirmemişse, ihbar süresinden sonra gerçekleşen
hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne
riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken
prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır.
Değişikliğin rizikoyu hafıfletici mahiyette olduğu ve daha
az prim tatbikini gerektirdiği anlaşılır ise, bu
değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine
kadar geçecek süre içinde gün esasına göre bulunacak prim
farkı sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 8- Sigortalı kıymetin mülkiyetinde bir değişiklik
olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının
poliçeden doğan hak ve borçları, yeni hak sahiplerine
intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın
mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15
gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük
yerine getirilmez ise sigortacı sorurnluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın
mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde
sigortayı feshedebilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, sigortacı
tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile
yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip
eden 5. iş günü saat 12.00'de, yeni hak sahibi tarafından
feshi halinde, fesih ihbarının postaya veya notere verildiği
tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade
eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi,
sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası,
yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet
esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine
geri verilir.
Sigortalı kıymetin malikinin değişmesi anında mevcut prim
borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni
hak sahibi ile birlikte sorumludur. Sigorta ettiren ölümü
halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu
gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun
Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 9-Sigorta
priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi
kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi
gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat
ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi
sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön
yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya
primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde
peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün
bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim
borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde
dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına
rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin
başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık
sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde,
taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde
ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe
ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir.
Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde
belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan
prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar
ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim
borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde
ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun
gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim
borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder
.Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün
içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta
sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun
gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin
sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını
aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu
madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı
hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye
tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası
sigorta ettirene iade edilir.
Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri
Madde 10-
Sigortalı, sigorta konusu kıymetlerin emniyeti ve koruması
için, sigortalı değilmiş gibi, gerekli ihtimamı göstermekle
yükümlüdür.
Sigortalı, sigorta konusu kıymetleri normal bakımlı ve işler
halde bulundurmak için gerekli makul tedbirleri almaya,
imalatçı firmanın kullanma talimatında belirtilen kullanma,
kontrol ve bakım esaslarına uymaya, kabul olunan teknik
ölçülerden aşırı yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin
mer'i nizam ve talimatlarına ve bilhassa bunlardan sigortalı
kıymetlerin çalıştırılmasına ve kontroluna tealluk edenlere
tamamiyle riayet etmeye mecburdur.
Sigortacı yetkili memurları vasıtasıyla gerektiğinde sigorta
konusu kıymetleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı
da bu kontrollara müsaade ve yardım etmek ve sigortacının
önereceği makul tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 11-
Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine
getirmekle yükümlüdür:
a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren en geç
5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve
koruma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı
tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak,
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında
vukua geldiğini tayine ve ziya ve hasar miktarıyla delilleri
tespite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli
bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli
sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine
gecikmeksizin vermek ve rücu hakkını kullanılmasına yararlı
sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri
temin ve muhafaza etmek,
Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde
sigortacıyı haberdar ettikten sonra işletrnenin faaliyetinin
aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir
ihbarında bulunmak kaydiyle sigortacının yetkili
elemanlarının gelmesini beklemeden) yaptırabilir.
Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içerisinde
eksperini hasar yerine göndermediği takdirde, sigortalı
herhangi bir kayda bağlı olmaksızın hasarlı kısmın tamirine
başlayabilir.
d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir
tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde
sigortacıya vermek,
e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya
mallarda bir değişiklik yapmamak,
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu
haklarının tesbiti için sigortacının yetkili kıldığı
temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla
ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve
incelemelere müsaade etmek,
g) Sigortalı kıymetlerin çalınması halinde durumu
öğrenir öğrenmez derhal zabıtaya bildirmek ve alacağı zaptı
sigortacıya ibraz etmek,
h) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta
sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 12-
a)
Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez
ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa
sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım
indirilir.
b) Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasten sebebiyet verir
veya ziya ve hasar miktarını kasten artırıcı fiillerde
bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tesbiti
Madde 13-
Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve
hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı bu
sahada mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından
seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler
tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit
edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde
anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi
hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle
diğer tarafa bildirir.
Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün
içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel, bir üçüncü tarafsız
hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit
ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf
hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda
anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve daha münhası
olmak kaydiyle karar vermeye yetkilidir.
Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde
verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir
rapor halinde de verebilir. Hakem- bilirkişi raporları
taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi
raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar
miktarlarından başka -hasann belli veya muhtemel sebebini-
hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri
ile yenileme değerini, tamir veya başka hususlar için
faydalanılabilecek enkazın durumunu ve değerini de ihtiva
etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafca yapılan
tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini
tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişileri üçüncü
hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde
anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü
hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi üzerine hasar
mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme
başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından
seçilir.
c) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişisinin -bu
şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili
mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının
veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği
mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu
isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler, ölür, vazifeden çekilir veya
reddedilir ise, ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı
usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden
devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan
hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu
sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu
şahısların öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde
yapılmadığı takdirde, itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen
serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuatın hükümleri ile
de bağlı değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımnında mevcut
sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarıyacak kayıt ve
belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede
bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut
üçüncü hakem-bilirkişisinin ziya ve hasar miktarı hususunda
verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya
ve hasar miktarı taraflarca tesbit edilmemişse bir
hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat
talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak,
karar, ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki
durumdan önemli bir şekilde farklı ise itiraz edebilir ve
bunların iptali raporun tebliği tarihinden itibaren bir
hafta içinde hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya
yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça,
alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve
zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel
işlemeye başlamaz. Meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ise
T.T.K.'nun 1292 maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık
müddet geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve
masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve
masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktannın tesbiti, teminat verilen
rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat
değeri altında sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak
düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve
mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri
sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 14-
Ödenecek tazminatın miktarı aşağıda yazılı esaslar dahilinde
tesbit edilir:
Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar) halinde:
a) Tazminat tutarı ikame olunan yedek parçaların yeni
bedelleri, işçilik masrafları var ise normal nakliye
masrafları, sökme ve montaj masrafları, gümrük, resim,
vergi, harç ve masrafları dahil olmak üzere hasara uğrayan
ünite veya birimin hasardan hemen önceki hal ve şartlarına
getirilmesi için gerekli bedel ile sözleşmeye aksine hüküm
konulmuş ise 2. maddenin (a), (b) ve (g) fıkrasında yazılı
ücret ve masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden
ibarettir.
Tamirat dolayısıyla eski parça yerine yeni parça konulması
sebebiyle tazminattan indirme yapılmaz. Tekrar
faydalanılması mümkün olan parçaların (sovtaj) bedeli
tazminattan indirilir.
b) Sigortalı kıymetlerden birinin veya tamamının tam
hasarı veya ziyaı halinde;
Tazminat tutarı, sigortalı kıymetlerin hasar anındaki yeni
kıymetinden eskime ve aşınma payının ve kurtarılan
değerlerin tenzili ve buna sökme masraflarının, var ise
nakliye gümrük, vergi, resim, harç ve masrafları ve montaj
masrafları ile sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise 2.
maddenin (a), (b) ve (g) fıkrasında yazılı ücret ve
masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden ibarettir.
Yukarıda (a) fıkrasında belirtilen tamirat masrafları bu
fıkrada yazılı olduğu üzere tesbit olunan tazminat tutarına
muadil veya bundan fazla ise sigortalı kıymet tam hasara
uğramış sayılır.
c) Her bir hasarda, poliçe ve eklerinde sigortalı
kıymetlerin hizalarında, yazılı muafiyet, yukarıda (a) ve
(b) bendine göre bulunacak tazminat tutarından indirilir.
d) Sigortacının sorumluluğu her halde sigortalı
kıymetlerin poliçe cetvelinde veya eklerinde hizalarında
yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır.
e) Sigortalı kıymetlerin poliçe cetvelinde yazılı
sigorta bedeli bu kıymetlerin ne varlığına ne de değerine
delil ve karine teşkil etmez. Bu bedel 4. maddeye göre
hesaplanacak sigorta değerinden noksan olduğu takdirde
tazminat tutarı, sigorta bedeli ile sigorta değeri
arasındaki nisbete göre tesbit olunur.
f) Bu poliçe kapsamına giren herhangi bir hasar diğer
bir sigorta poliçesi ile de temin edilmiş bulunuyorsa
müşterek sigorta esasları uygulanır.
g) Muvakkat tamirat masrafları, nihai tamirat
masraflarının bir kısmını teşkil etmedikçe sigortalı
tarafından deruhte edilir.
h) Hasarla ilgili olarak herhangi bir ilave veya
ilave mahiyetinde tadilat ve geliştirme masrafları bu poliçe
kapsamına dahil değildir.
Tazminatın Ödenmesi
Madde 15- Sigortacı hasara uğramış sigortalı kıymeti
veya bunların hasarlı parçalarını tamir ve ikame edebileceği
gibi bunların bedelini nakden de ödeyebilir.
Sigortacı tazminat ödemelerini tamir ve ikame ile ilgili
fatura ve dökümanları gördükten sonra yapacaktır.
Hırsızlık neticesi meydana gelen ziya ve hasarlarda;
Tazminat, hırsızlık iddiasının hakikate uygun olduğu
hakkında kanaat istihsaline yarayan malumat ve vesaikin
sigortacıya verilmesinden itibaren bir ay sonra
vacibüttediye olur.
Şayet, hak sahibi veya sigorta ettiren hakkında polis veya
adli makamlarca tahkikat açılmış ise, bu tahkikatın hitamına
değin sigortacı tazminat tediyesini tehir edebilir.
Tazminatın ödenmesini müteakip çalınan sigortalı kıymetlerin
tamamen veya kısmen ele geçirilmesi veya bunlar hakkında
sigortalı tarafından bilgi edinilmesi halinde sigortalı
keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya derhal bildirmekle
yükümlüdür.
Sigortalı, ele geçirilen sigortalı kıymetler üzerindeki
haklarını sigortacının talebi halinde ona devretmeye
mecburdur. Ele geçirilen sigortalı kıymetler tam
değerleriyle tazmin edilmiş bulunuyorsa sigortalı ya
tazminatı iade etmek veya bunları sigortacının emrine amade
kılmakla yükümlüdür. Sigortalı bu husustaki kararını,
sigortacı tarafından yapılacak talep tarihinden itibaren iki
hafta zarfında vermek mecburiyetindedir. Sigortalı, kararını
bu müddet zarfında vermediği takdirde, seçme hakkı
sigortacıya geçer.
Ele geçirilen sigortalı kıymetler değerlerinin bir kısmı ile
tazmin edilmiş bulunuyorsa, sigortalı tazminatı iade etmek
suretiyle bunları muhafaza edebilir.
Sigortacı tarafından yapılacak talep üzerine sigortalı, bu
kıymetleri muhafaza etmek istediğini iki hafta zarfında
bildirmezse, sigortalı kıymetler, sigortacı ile anlaşılarak
açık arttırma yolu ile satılır ve satış bedelinden satış
masrafları indirildikten sonra kalan kısmından, ödediği
tazminat tutarına isabet eden miktar sigortacıya ait olur.
Ele geçirilen sigortalı kıymetlerde çalınma dolayısıyla. bir
kıymet eksilmesi vukua gelmişse sigortacı bundan doğan
zararı tazminle yukümludur.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 16- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken
sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren
sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde
edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana
geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar
halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen
tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya
gruplar) itibarıyla ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden
(ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış
ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta
teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise
her birim (ünite veya grup) için tesbit edilmiş olan sigorta
bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı
kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden
itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta
bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme
hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat
ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter
vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ
tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de hüküm ifade
eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih,
ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün
öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta
süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde 17- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya
bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları
Madde 18-
Sigorta sözleşmesine bedeline veya primine ilişkin olarak
kanunlara göre sigorta ettirene yüklenmiş veya yüklenecek
vergi, resim ve harçlar sigorta ettirenden alınır.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve
tebliğleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta
sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla
veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin
veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu
adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin
merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye
bildirilen son adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya
telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup
hükmündedir.
Hasar ihbarları veya tamire başlamaya ait ihbarların en seri
yolla yapılması şarttır.
İhbar yapılmadan tamirat işlemine başlanmayacaktır.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 20- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari
ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak
zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 21- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle
sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme,
sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık
yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua
geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise,
davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına
bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 22-
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler 2 yılda zaman
aşımına uğrar.
Özel
Şartlar
Madde 23-
Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı
düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son
Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006